Των Φασινέτ Κ., Αλεξάνδρα Κοσοβάν
Τα δικαιώματα του παιδιού αποτελούν ένα πολυσυζητημένο θέμα εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Πολλοί οργανισμοί βρίσκουν διαφορετικούς καλλιτεχνικούς τρόπους για να τα ενσωματώσουν στα ίδια τα παιδιά και αργότερα να τα προωθήσουν στην κοινωνία. Τα Αποδημητικά Πουλιά είχαν την ευκαιρία να μιλήσουν με δυο από τις νικήτριες του Acting for Children ‘s Rights, την Μυρτώ Τέγου και την Παρασκευή Πατρίκη που το θεατρικό τους έργο είχε ως επίκεντρο τις διακρίσεις στα ελληνικά σχολεία που αργότερα αντανακλώνται στην κοινωνία.
Τι προσπαθήσατε να επικοινωνήσετε μέσα από το θεατρικό σας έργο;
Μυρτώ Τέγου: Η επιδίωξή μας ήταν να μεταφέρουμε τι έχουμε βιώσει, δηλαδή πράγματα που ίσως μας φορτώνουν και μας βαραίνουν κάθε μέρα, αλλά τα θεωρούμε κάτι το φυσιολογικό. Ο φόρτος εργασίας, ας πούμε, για τις πανελλήνιες.
Αυτό προσπαθήσαμε να το περάσουμε μέσα από τους χαρακτήρες του έργου. Όλοι στο σχολείο μας έχουμε τον “κακομαθημένο” συμμαθητή που στην ουσία τον βαραίνει το σύστημα και τα πολύωρα μαθήματα. Επίσης, έχουμε όλοι τη συμμαθήτριά μας που κατάγεται από άλλη χώρα, την οποία την περιφρονούν και είναι κάτι που βαραίνει σίγουρα ένα παιδί. Επίσης, έχουμε τον τυφλό συμμαθητή μας τον οποίο τον αγνοεί όχι μόνο το σύστημα, αλλά σίγουρα και ο περίγυρός του. Όλα αυτά είναι βάρη που έχουν τα παιδιά χωρίς να έχουν κάνει κάτι.
Τα συναισθήματα που θέλαμε να εκφράσουμε, αλλά σίγουρα και να προκαλέσουμε ήτανε μια «οργή», μια κραυγή βοήθειας, γιατί αυτές οι καταστάσεις είναι εξαντλητικές για τα παιδιά που στην ουσία σε αυτή την ηλικία θα έπρεπε να είναι σε μια κατάσταση ανεμελιάς στην ασφάλειά τους και όμως αυτό δεν συμβαίνει.
Ωστόσο, στο τέλος του έργου θέλαμε να δώσουμε και μια νότα ελπίδας ότι αυτό μπορεί να αλλάξει.
Έχετε βιώσει κάτι παρόμοιο στο παρελθόν, όπως αυτά που περιγράφετε στο έργο;
Παρασκευή Πατρίκη: Ουσιαστικά όλα όσα γράψαμε είναι βιωμένες καταστάσεις της καθημερινότητάς μας, γιατί όλα τα παιδιά έχουμε, θέλοντας και μη, κοινή πορεία στη ζωή μας, κυρίως μέχρι την εφηβεία. Αντιμετωπίζουμε τους ίδιους κινδύνους, προσπαθούμε να γίνουμε αρεστοί από τους άλλους, να προσαρμοστούμε σε όλα τα «πρέπει», τα οποία δεν ταιριάζουν σε όλους μας, αλλά αυτό μας κάνει μοναδικούς.
Δεν υπάρχει σχολική τάξη που να μην έχει ένα παιδί το οποίο να είναι δυστυχισμένο και να βιώνει όλα αυτά τα οποία έχουμε γράψει στο έργο. Το θλιβερό είναι ότι τα παιδιά έχουν κλειστεί στον εαυτό τους και δεν ανοίγονται.
Κάποιο παιδί μπορεί να ζητά έμμεσα βοήθεια αλλά δεν την έχει. Ενώ πρέπει να βοηθάμε τους άλλους καταλήγουμε να τους αγνοούμε. Οι «άλλοι» παύουν να υπάρχουν για μας και οι καταστάσεις δεν λύνονται με αποτέλεσμα όλα να είναι δύσκολα στη σχολική κοινωνία. Άρα, τα βιώνουμε καθημερινά όλα αυτά.
Πιστεύετε ότι πρέπει να μπαίνουμε πιο συχνά στη θέση του άλλου;
Παρασκευή Πατρίκη: Αυτό είναι κάτι που πρέπει να κάνει το ελληνικό σχολείο γιατί δεν νοείται κοινωνία, ούτε ανθρώπινες σχέσεις χωρίς ενσυναίσθηση.
Όμως σήμερα, οι άνθρωποι βγάζουν βιαστικά συμπεράσματα, κρίνουν πολύ εύκολα, βάζουν ταμπέλες στους άλλους .
Προκειμένου να καταλαβαίνουμε τους άλλους και να μην είναι τόσο άσχημος ο κόσμος απέναντι στη διαφορετικότητα του καθενός, θα πρέπει να μάθουν τα παιδιά από πολύ μικρή ηλικία ότι ο καθένας είναι ξεχωριστός. Να μην τα νοιάζει από πού κατάγεται κάποιος ή η οικονομική του κατάσταση. Να αποδέχονται το άλλο άτομο όχι επειδή ταιριάζει μαζί τους, αλλά για τη μοναδικότητά του κι επειδή είναι ένας υπέροχος άνθρωπος.
Είναι αρκετό να μπαίνουμε όμως στη θέση του άλλου για να καταπολεμήσουμε κοινωνικά φαινόμενα όπως ο ρατσισμός;
Μυρτώ Τέγου: Η ενσυναίσθηση, είναι το θεμέλιο για να αντιμετωπίσουμε πολλά κοινωνικά προβλήματα, όπως ο ρατσισμός. Σίγουρα όμως δεν αρκεί για να τον αντιμετωπίσουμε. Δηλαδή, είναι ένα πρόβλημα που είναι πολυδιάστατο, δεν είναι του κάθε ανθρώπου μόνο, είναι ολόκληρου του συστήματος.
Σίγουρα χρειάζονται πολλά πράγματα, όπως το να συνδυάσουμε δύο ιδέες. H μια ιδέα είναι ένα δίκαιο σύστημα που δεν θα διαχωρίζει τους ανθρώπους ή θα περιφρονεί τον οποιονδήποτε. Η άλλη ιδέα είναι ένα σύστημα εκπαίδευσης που να μην είναι ανταγωνιστικό για τους μαθητές και να δίνει σε όλους τις ίδιες ευκαιρίες, να πραγματοποιεί ωραίες δράσεις όπως αυτή.
Το σχολείο διερευνά τα δικαιώματα των παιδιών όσο θα έπρεπε; Τι συμβαίνει στον έξω κόσμο;
Παρασκευή Πατρίκη: Οι καθηγητές μπορούν να κάνουν κάποια δουλειά πάνω σε αυτό, αλλά ο χρόνος είναι πολύ λίγος. Όλα τρέχουν στο σχολείο, η ύλη, τα μαθήματα. Το εκπαιδευτικό σύστημα δεν δίνει τόση βάση ώστε τα παιδία να βγουν ψυχικά υγιή στην κοινωνία.
Επομένως, αν γίνει κάτι θα γίνει πολύ επιφανειακά μέσω κάποιων μικρών δράσεων, αλλά δεν θα λυθεί το πρόβλημα του παιδιού που το βιώνει. Κι ενώ το σχολείο δεν προετοιμάζει το παιδί να είναι υγιές ψυχικά και να μπορεί να ανταπεξέλθει σε καταστάσεις, να αντιμετωπίσει τα δικά του προβλήματα, βγαίνει έξω στην κοινωνία και η κοινωνία τον διατάζει να μην είναι αδύναμος, ενώ είναι αδύναμος και να έχει προσόντα τα οποία το σχολείο δεν του τα έχει διδάξει.
Επομένως, η κοινωνία γίνεται δύσκολη για αυτά τα παιδιά και επικρατεί περισσότερος φόβος. Κι έτσι, διαιωνίζονται όλα τα προβλήματα και η ζωή συνεχίζεται…
Σχολιάστε