Για όλους αυτούς που θέλουν να μεταναστεύσουν, η Ελλάδα είναι η πόρτα της Ευρώπης.
Πριν λίγες ημέρες, η ομάδα μας βρέθηκε στην Υπηρεσία Ασύλου στην Κατεχάκη. Εκεί, πραγματοποιήσαμε μια συνέντευξη με την κυρία Ελένη Πετράκη, υπεύθυνη του Γραφείου Δημοσίων Σχέσεων και Ενημέρωσης της Υπηρεσίας Ασύλου.
Μετά από την γνωριμία μας και την ανταλλαγή πληροφοριών για τον χώρο τον οποίο βρισκόμασταν, ξεκινήσαμε με τις ερωτήσεις μας:
Τι δικαιώματα θα έχει ένας πρόσφυγας εάν τον δεχθούν νόμιμα στην Ελλάδα;
Αρχικά, όλες τις πληροφορίες που χρειάζεται ο αιτών άσυλο ή ο αναγνωρισμένος πρόσφυγας, μπορεί να τις βρει στην επίσημη ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Ασύλου http://asylo.gov.gr/ και στην εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα με τίτλο Asylum Service Application για android συσκευές, προς το παρόν. Οι πληροφορίες που δίνονται μέσω αυτής της εφαρμογής, που είναι δωρεάν, είναι σε επτά γλώσσες.
Ποιά είναι τα κριτήρια που πρέπει να πληροί κανείς για να πάρει άσυλο;
Τα κριτήρια είναι αυτά που ορίζει η Συνθήκη της Γενεύης, το Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο και η ελληνική νομοθεσία. Πρόσφυγας είναι αυτός που βρίσκεται έξω από την πατρίδα του, έχει βάσιμο φόβο δίωξης λόγω της φυλής, της θρησκείας, της εθνικότητας ή το ότι ανήκει σε μια ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα ή λόγω των πολιτικών του πεποιθήσεων. Λόγω αυτού του φόβου δεν μπορεί να γυρίσει στην πατρίδα του. Οι οικονομικοί μετανάστες μπορούν να γυρίσουν στην πατρίδα τους όποτε το θελήσουν ενώ οι πρόσφυγες δεν μπορούν να επιστρέψουν μέχρι να αλλάξει η κατάσταση στην χώρα τους ώστε να μπορούν να γυρίσουν και να είναι ασφαλείς. Μόνον όταν κάποιος δεν είναι πρόσφυγας, μπορεί να επιστρέψει στη χώρα του.
Υπάρχει διαφορά στην Ελλάδα σε σχέση με τις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες ως προς τα κριτήρια αυτά ή είναι παντού τα ίδια;
Το προσφυγικό δίκαιο είναι ένα, το οποίο πρέπει να εφαρμόζουμε όλοι. Όλες οι χώρες οφείλουμε να ακολουθούμε αυτούς τους νόμους.
Γιατί κάποια αιτήματα ασύλου απορρίπτονται;
Απορρίπτονται γιατί δεν είναι πρόσφυγες. Μια αίτηση απορρίπτεται όταν ο αιτών μετά από τις απαραίτητες διαδικασίες (συνέντευξη), κρίνεται ότι δεν είναι πρόσφυγας. Δεν έχει φόβο δίωξης, δεν έχει φόβο να γυρίσει στην πατρίδα του. Δεν έχει λόγο να φοβάται.
Τι συμβαίνει αν κάποιος πρόσφυγας παραβιάσει τους νόμους της χώρας στην οποία ζει;
Ο άνθρωπος που έχει αναγνωριστεί ως πρόσφυγας από την ελληνική πολιτεία, έχει τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις όπως ο Έλληνας πολίτης, εκτός από το εκλέγειν και εκλέγεσθαι. Εάν λοιπόν εγώ κλέψω ή παραβιάσω τον νόμο και το ίδιο κάνει και η Φατιμά ή ο Μοχάμεντ, θα έχουμε την ίδια αντιμετώπιση από τον νόμο. Το ίδιο συμβαίνει και εάν κάποιος από εμάς δεχθεί παράνομες πράξεις, αδικία ή βία. Έχουμε τα ίδια δικαιώματα. Το γεγονός ότι είμαι πρόσφυγας σε μια άλλη χώρα, δεν σημαίνει ότι έχω λιγότερα δικαιώματα από τον πολίτη της χώρας αυτής. Το δίκιο μας πρέπει να το διεκδικούμε όπου κι αν βρισκόμαστε.
Στην περίπτωση που γίνονται πολλά αιτήματα ασύλου από ένα άτομο και απορρίπτονται διαρκώς, τι συμβαίνει ;
Στις περιπτώσεις που ο αιτών/αιτούσα αποδειχθεί πως δεν πληροί τις σχετικές προϋποθέσεις για να αναγνωρισθεί ως πρόσφυγας, η αίτηση απορρίπτεται και εφόσον βρίσκεται παράνομα στην Ελλάδα ξεκινά ή συνεχίζεται η διαδικασία για την επιστροφή στην χώρα του/της.
Όταν κάποιος πρόσφυγας καταφέρει να βγάλει διαβατήριο, μπορεί να ταξιδέψει σε οποιαδήποτε χώρα και να δουλέψει ή όχι;
Ναι, εάν κάποιος αναγνωριστεί πρόσφυγας και έχει την ταυτότητα από το ελληνικό κράτος και το διαβατήριο του, ναι, μπορεί να ταξιδέψει στη Ευρώπη σε χώρες εντός Σένγκεν, ως τουρίστας όπως όλοι οι Έλληνες πολίτες, αλλά θα ξαναγυρίσει στην Ελλάδα γιατί εδώ έχει αναγνωριστεί ως πρόσφυγας και σύμφωνα με αυτά που ισχύουν σήμερα, δεν μπορεί να μείνει μόνιμα σε μια άλλη χώρα και δεν μπορεί να εργαστεί σε μια άλλη χώρα. Είναι ένας νόμος ευρωπαϊκός και όχι μόνο ελληνικός.
Στο skype δεν απαντούν σχεδόν ποτέ. Εάν κάποιος έχει σοβαρό πρόβλημα, με ποιόν τρόπο επικοινωνεί; Εάν δεν διαθέτει ίντερνετ τι συμβαίνει;
Από την 1η Αυγούστου 2017, η γραμμή του Skype είναι διαθέσιμη 25 ώρες την εβδομάδα για τους αιτούντες που είναι κάτω από την δικαιοδοσία του Περιφερειακού Γραφείου Ασύλου Αττικής, και 23 ώρες για τους αιτούντες που μένουν στην υπόλοιπη Ελλάδα. Όταν οι κλήσεις είναι πάρα πολλές και εσείς συνεχίζετε να καλείτε και δεν παίρνετε απάντηση, αυτό δεν σημαίνει ότι το Skype είναι νεκρό.
Κυκλοφορεί μια φήμη πως όσων το αίτημα ασύλου δεν έχει γίνει δεκτό τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, θα τους διώξουν από την Ελλάδα. Αληθεύει;
Όχι, δεν αληθεύει! Δεν ακούμε τις φήμες. Ρωτάμε υπεύθυνα και μαθαίνουμε. Άλλωστε είπαμε πως όποιος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας, πρέπει να επιστραφεί στην χώρα του.
Ποιές είναι οι διαδικασίες αιτήματος ασύλου για ασυνόδευτα ανήλικα παιδιά;
Ανήλικος, σύμφωνα με αυτό που ορίζει ο νόμος σε όλη την Ευρώπη, είναι όποιος ή όποια είναι μέχρι 18 ετών. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες ο γάμος κάτω των 18 απαγορεύεται και για αγόρια και για κορίτσια. Με αυτό θέλω να κάνω μια εισαγωγή για την προστασία που έχουν τα ασυνόδευτα ανήλικα παιδιά στην χώρα μας. Όταν διαπιστώσουμε ότι ένας νέος ή μια νέα είναι ανήλικος ή ανήλικη, αμέσως κινητοποιείται ένας μηχανισμός προστασίας του παιδιού και η πολιτεία οφείλει να οδηγήσει τους ασυνόδευτους ανήλικους σε ασφαλείς δομές φιλοξενίας. Ο εκπρόσωπος του παιδιού θα έρθει μαζί του στην Υπηρεσία Ασύλου για να υποβάλει το αίτημα Διεθνούς Προστασίας. Εάν ο ανήλικος είναι κάτω των 15 ετών δεν παίρνουμε δακτυλικά αποτυπώματα, παρά μόνο από 15 ετών και πάνω. Το ίδιο ισχύει και για την συνέντευξη. Η Υπηρεσία Ασύλου έχει ένα χώρο όπου υποδέχεται τους ασυνόδευτους ανηλίκους για να υποβάλουν το αίτημά τους κι αυτός ο χώρος είναι στο Φρουραρχείο, απέναντι από το ΜΕΤΡΟ «Σταθμός Λαρίσης», στον 1ο όροφο. Η Υπηρεσία Ασύλου έχει ένα μικρό κλιμάκιο με κάποιους συναδέλφους, όπου γίνεται η καταγραφή των ασυνόδευτων ανηλίκων και κάποιων ευάλωτων προσώπων. Σε περιπτώσεις συνεντεύξεων τα παιδιά έρχονται στο Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου Αττικής.
Τι ποσοστό των αιτημάτων ασύλου γίνονται δεκτά και τι ποσοστό όχι;
Τους πρώτους επτά μήνες του 2017 το ποσοστό αναγνώρισης έφτασε στο 44 %. Για τους Σύριους αιτούντες άσυλο το ποσοστό αναγνώρισης είναι 99,5 %, για τους Ιρακινούς 72,8 % και για τους Αφγανούς 63,6%.
Γιατί υπάρχει τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα από την ημέρα που θα γίνει το αίτημα, μέχρι την μέρα που θα πάρω την απάντηση, ενώ υπάρχουν όλα τα απαραίτητα και πρωτότυπα έγγραφα;
Οι περισσότεροι άνθρωποι που έρχονται στην Υπηρεσία Ασύλου για να ζητήσουν Διεθνή Προστασία, συνήθως δεν έχουν κανένα έγγραφο. Ούτε πρωτότυπο, ούτε φωτοτυπία. Άλλοι μπορεί να είχαν και να τους τα έκλεψαν στο ταξίδι ή να τα έριξαν στην θάλασσα ή ακόμη και να μην θέλουν να τα παρουσιάσουν. Δεν υπάρχει λοιπόν απαίτηση να υπάρχουν έγγραφα την ώρα που κάνουμε την καταγραφή. Το εάν λέει αλήθεια ο αιτών ή η αιτούσα θα αποδειχθεί στην συνέντευξη.
Από την ημέρα της καταγραφής μέχρι την συνέντευξη μεσολαβούν κάποιοι μήνες. Από την ημέρα της συνέντευξης και μέχρι την ημέρα της έκδοση της απόφασης ο μέσος όρος χρόνος για να βγει η απόφαση είναι δύο έως τρεις μήνες. Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις που η έκδοση της απόφασης παίρνει λίγο περισσότερο χρόνο γιατί μπορεί να είναι μια δύσκολη περίπτωση ή να περιμένουμε κάποια πιστοποιητικά υγείας ή ο αιτών ή η αιτούσα να είναι θύμα βασανιστηρίων κλπ.
Τι αποφασίζει το κράτος για τους πρόσφυγες που θέλουν να πάνε στην Ευρώπη, αιτούντες οικογενειακή επανένωση;
Ό,τι προβλέπεται σύμφωνα με τον κανονισμό «Δουβλίνο 3» για την οικογενειακή επανένωση. Μπορούν να ενωθούν οι ασυνόδευτοι ανήλικοι με τους γονείς τους, τα αδέρφια τους, τους θείους και τους παππούδες ή τις γιαγιάδες, οι σύζυγοι μεταξύ τους. Επιπλέον, γονείς με ενήλικα παιδιά μπορούν σε εξαιρετικές περιπτώσεις να ενωθούν όταν υπάρχει σοβαρό πρόβλημα υγείας ή κάποιος είναι υπερήλικας και χρειάζεται την φροντίδα κάποιου συγγενή.
Σχολιάστε