Τίποτα δεν είναι καλό ή κακό από μόνο του. Εμείς είμαστε αυτοί που δίνουμε νόημα.
Ακριβώς όπως η φωτιά έχει καθορίσει την πορεία της ανθρωπότητας, αλλά ταυτόχρονα μπορεί να γίνει και καταστροφική, τα συναισθήματά μας μπορούν να έχουν και θετική και αρνητική επίδραση πάνω μας, με τον θυμό να είναι το πιο συνηθισμένο.
Ο θυμός γίνεται πρόβλημα μόνο όταν ξεφεύγει από τον ελέγχο μας, σύμφωνα με τον ψυχολόγο MSc Χρήστο Φουσιάνη. Όπως μου εξήγησε, κάθε άνθρωπος εκφράζει διαφορετικούς τύπους θυμού και κάθε ένας από εμάς έχει διαφορετικούς τρόπους να τον διαχειριστεί.
Ο πρώτος τύπος είναι ο “Συμπεριφορικός Θυμός”. Αυτό το είδος θυμού εκφράζεται σωματικά, όπως είναι το να επιτίθεσαι σε κάποιον ή να σπάς / πετάς αντικείμενα. Για να διαχειριστεί κανείς αυτόν τον τύπο θυμού, μπορεί να προσπαθήσει να καθυστερήσει την αντίδραση, να απομακρυνθείς -αν είναι δυνατόν- από την κατάσταση ή να ακολουθήσει τεχνικές εσωτερικού διαλόγου, όπως είναι η επαναληψη της φράσης “ηρέμησε” μέχρι το συναίσθημα να καταλαγιάσει.
Έπειτα έχουμε τον “Συναισθηματικό Θυμό”. Είναι ο θυμός που βιώνουμε όταν νιώθουμε ότι μία κατάσταση είναι εκτός ελέγχου μας, πράγμα που συνήθως προκύπτει όταν έχουμε αναλάβει πολλές ευθύνες ή απροσδόκητα γεγονότα συμβαίνουν στη ζωή μας. Η καλύτερη λύση είναι να ενημερώσουμε τους κοντινούς μας ανθρώπους, οικογένεια, φίλους και συναδέλφους, ότι χρειαζόμαστε στήριξη.
“Παθητικός Θυμός” από την άλλη, είναι η κατάσταση κατά την οποία ένας άνθρωπος ποτέ δεν εκφράζει τον θυμό του σε εκείνον που τον προκάλεσε. Αυτό το είδος θυμού είναι εύκολα διαχειρίσιμο, αν μπορέσεις να βρεις την αιτία που τον προκάλεσε. Είναι πολύ πιθανό να μπορείς να τον διαχειριστείς με συγχωρώντας τους άλλους και τον εαυτό σου για λάθη του παρελθόντος.
Ο τελευταίος τύπος θυμού είναι ο “Παθητικό-επιθετικός”. Το άτομο που τον νιώθει τείνει να τον εκφράζει με πλάγιο τρόπο. Το καλύτερο που μπορείς να κάνεις σε αυτή την περίπτωση είναι να έχεις επίγνωση της κατάστασης και να σκέφτεσαι τις πιθανές συνέπειες της συμπεριφοράς αυτής. Επίσης, είναι προτιμότερο να πάρεις το χρόνο σου για να ηρεμήσεις και μετά να επιστρέψεις για να λύσεις το πρόβλημα.
Ένας ακόμα τρόπος που βοηθά να ελέγξουμε το θυμό μας είναι το να αναγνωρίζουμε τα σημάδια του, ώστε να μπορούμε να σταματήσουμε τον εαυτό μας προτού κάνει κάτι που θα μετανιώσουμε. Μερικά συχνά σημάδια είναι: το να μην σκέφτεσαι καθαρά, υψηλή πίεση, τρέμουλο, εξάψεις, πονοκέφαλος και αρνητικές σκέψεις, καθώς και το να πιστεύεις ότι όλοι σου φέρονται με αγένεια.
Μερικοί άνθρωποι είναι πολύ καλοί στο να εσωτερικεύουν τον θυμό τους, γι’αυτό είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς αν είναι θυμωμένοι. Επίσης, άνδρες και γυναίκες μπορεί να εκφράζουν αυτό το συναίσθημα με διαφορετικό τρόπο.
Το μήνυμα μου προς όλους είναι ότι δεν πρέπει να τιμωρούμε τον εαυτό μας. Μια στρεσογόνα ή δύσκολη κατάσταση προκάλεσε το θυμό μας και εμείς καταλήγουμε να το υπεραναλύουμε ή να νιώθουμε λυπημένοι. Ας αποδεχτούμε το συναίσθημα, αλλά ας μην το αφήνουμε να καθοδηγεί τη συμπεριφορά μας.
* Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο τεύχος #17 των “Αποδημητικών Πουλιών”, που κυκλοφόρησε με την Εφημερίδα των Συντακτών στις 14 Μαρτίου 2019.
Σχολιάστε