معنی امروزی مکتب:مکانی مقدس است

که در آن با سلاحی به نام قلم، به جنگ بی عدالتی ها و ظلم ها میروند

پیش از تاسیس مکتب های جدید در افغانستان دانش آموزان در مسجدها و در نزد روحانیون با خواندن قرآن؛ خواندن و نوشتن را فرا میگرفتند.که این نحوه تدریس هنوز هم بصورت گسترده ای در افغانستان وجود دارد. واولین مکتب در افغانستان  در زمان حکومت امیر حبیب الله  خان نخستین مکتب ابتدایی به سبک جدید به نام حبیبیه در کابل تاسیس شد.حبیبیه تنها مکتب مدرن افغانستان محسوب میشد. در افغانستان دو نوع زبان رسمی وجود دارد: دری و پشتو.در مدارس تمامی کتابهای درسی به زبان پشتو به چاپ رسید و تدریس آن در تمام مناطق اجباری شد. اما این روش در مناطق فارسی زبان دچار مشکلاتی شد.و سر انجام مقرر شد که در مناطق فارسی زبان همه درسها به زبان فارسی به عنوان زبان اول تدریس شود و زبان پشتو به عنوان زبان دوم.در  افغانستان مدارس از ماه فروردین شروع میشود و در ماه مهر پایان می یابد.

در مدارس افغانستان تمام دانش آموزان باید ازیک فرم یکسان استفاده میکردند!هم اکنون  رنگ لباس دختران در مکتب های افغانستان از سیاه به رنگ های آبی و خاکستری تغییر یافته است .که اغلب از رنگ آبی برای دوره های ابتدایی و رنگ خاکستری برای لیسه ( دبیرستان) استفاده میشود. مدارس در افغانستان بسیار ساده  بود و امکانات آنچنانی نداشت . در بسیاری از مدارس وسایل گرمایشی و سرمایشی وجود ندارد. حتی در بعضی از مناطق مدرسه ای وجود ندارد و دانش آموزان در خیمه های کوچک در سرما و گرمای طاقت فرسا مشغول به ادامه تحصیل هستند. و در برخی مناطق دیگر دانش آموزان به دلیل کمبود امکانات  در فضای باز تحصیل میکنند و از آسیب های باد و باران و آفتاب مصون نیستند.و همچنین در کابل نیز که پایتخت  میباشد چنین وضعیتی دیده میشود.در افغانستان معلمان کمترین حقوق را دریافت میکنند.در افغانستان  مدارس دختران و پسران به صورت جداگانه برگزار میشود. و همچنین نحوه ی رفتار معلمان که بعضی از آنها رفتار بسیار خشنی با دانش آموزان دارند و در بسیار اوقات آنها را تنبیه بدنی میکنند که این نوع رفتار تاثیر بسیار بدی در روحیه ی دانش آموزان میگذارد.در بیشتر مناطق  بسیاری از دختران اجازه ی رفتن به مدرسه را به دلیل حضور گروههای مسلح  ندارند.و گاهی اوقات  مدارس توسط آنها نابود و یا به آتش کشیده میشد. همچنین گاهی اوقات پسران به دلیل مشکلات مالی که دارند مجبور به ترک تحصیل و مشغول به کار میشوند.

مدارس در ایران:

 اولین مدرسه در ایران مدرسه دارالفنون بود که میرزا  تقی خان امیر کبیر آن را در زمان ناصرالدین شاه تاسیس نمود. در ایران مدارس ازماه سپتامبر شروع میشود و در ماه مارچ به پایان میرسد. ساعت هفت صبح پذیرای دانش آموزان است و تا ساعت دوازده دانش آموزان در مدرسه حضور دارند.مدارس در ایران در تمام مقاطع تحصیلی به صورت جداگانه بود.مدارس دخترانه و مدارس پسرانه! و همچنین مدارس به دو دسته تقسیم میشد: مدارس دولتی که معمولا قشر متوسط و قشر ضعیف دراین  مدارس تحصیل میکنند و تقریبا  تحصیل در این مدارس  برای  شهروندان ایرانی بصورت رایگان بود؛ اما دانش آموزان  افغانی  مقیم  ایران  برای ادامه تحصیل در همین مدارس دولتی باید مبالغ  هنگفتی  پرداخت میکردند تا بتوانند در ایران تحصیل کنند. مدارس غیر انتفاعی(خصوصی) که مخصوص قشر مرفه بود و برای تحصیل در این گونه مدارس هزینه های زیادی  باید پرداخت میکردند که  البته  این  مدارس از امکانات بسیار بالاتری نسبت به مدارس دولتی  برخوردار بود. دراین  مدارس  از بهترین معلمان و استادان استفاده میکنند. همچنین این مدارس مجهز به سیستم های کامپیوتری است، و دانش آموزان معمولا تمام  دروس را از طریق  تبلت هایی که در اختیار دارن  دنبال  میکنن و خیلی کمتر از لوازمی مانند دفتر و کتاب و مداد استفاده میکنند.. در تمام مدارس یک  روانشناس حضور داشت که به دانش آموزانی که به دلیل مسائلی  خاص ( خانوادگی و مالی و….) دچار مشکل بودند کمک  میکردند و آنها را به بهترین نحو ممکن راهنمایی میکردند. مدارس پس از گذشت شش ماه وارد فصل  امتحانات میان ترم میشود… و   سه ماه بعد از آن امتحانات آخر سال برگزار میگردد.

و اما نحوه ی پوشش در مدارس ایران: تمام مقاطع تحصیلی ، دبستان ، راهنمایی و دبیرستان باید از یک فرم یکسان استفاده کنند. تا تفاوت  طبقاتی  میان  دانش  آموزان  احساس نشود. دانش آموزان اجازه ی  پوشیدن لباس دیگری به جز فرم مدرسه را ندارند. استفاده و حتی به همراه داشتن تلفن همراه در مدارس مطلقا ممنوع است. در ایران در هر منطقه تعداد زیادی مدرسه وجود داردکه دانش آموزان  مشکلی  برای رفت و آمد نداشته باشند و تقریبا دانش آموزان  مسیر کوتاهی را طی میکنند.دانش آموزان خارجی مشکلاتی داشتند مثلا در صورت پرداخت  پول  حق ادامه تحصیل  داشتن  و اگر کسی مشکل مالی داشت مجبور به ترک تحصیل  میشد…

و حالا تجربه جدید من در مدارس یونان

هر روز صبح ساعت پنج ونیم خودم را برای رفتن به مدرسه آماده میکنم؛ هوا هنوز تاریک است… ومسیری طولانی در پیش رو دارم…اما بخاطر علاقه ی شدیدی که به تحصیل و مدرسه دارم  با شوقی فراوان راهی مدرسه میشوم. حدود دو ساعتی که در مسیر هستم  به این فکر میکنم که مدرسه در اروپا به چه شکل  است؟ آیا تفاوتی با دیگر مدارسی که من دیدم دارد؟ با من چگونه  برخورد خواهد شد؟ به مدرسه میرسم…. مدرسه ای  با حیاطی تقریبا بزرگ و درختانی که دور تا دور مدرسه را فرا گرفته…و فضایی زیبا و سر سبز را ایجاد کرده. دانش آموزان با  لباسهایی با  رنگهایی متفاوت در مدرسه دیده میشوند؛ به این معنی که دانش آموزان از یک فرم خاص در مدرسه پیروی  نمیکنند.دانش آموزان از هر کشور و ملیتی با مذهب های مختلف در مدرسه حضور دارند؛ و با جود فرهنگ های مختلف هیچ تفاوت و تضادی در میان آنها دیده نمیشود. بخاطر همین من در این مدرسه شدیدا احساس آرامش میکنم…. مدارس در یونان از ماه سپتامبر شروع میشود و در ماه جون به پایان میرسد.مدارس به صورت مختلط میباشد و دختران و پسران  در کنار هم مشغول به  ادامه تحصیل هستند.در هر کلاس تقریبا حدود ۲۲ الی ۲۵ دانش آموز حضور دارد. در مدرسه از معلمان خانم و آقا استفاده میشود. مدارس مجهز به سیستم های کامپیوتری هستند و در این مدارس  کامپیوتر نیز تدریس میکنند.  در اینجا در مدارس به هیچ وجه  تنبیه بدنی صورت نمیگیرد. دانش آموزان در اینجا با خیالی راحت و آسوده  مشغول به ادامه تحصیل هستند زیرا در فرهنگ آنها میان زن و مرد هیچ تفاوتی وجود ندارد وبا نگاهی یکسان به آنها دیده میشود.  دانش آموزان در کشوری امن  به سر میبرند و هیچ مشغله فکری دیگری ندارند! برخلاف دانش آموزانی که در افغانستان  هستند.که هیچگونه امنیت و حمایتی  برای پیشرفتشان در زمینه تحصیلی ندارند…. به امید روزی که تمامی دانش آموزان در سرتا سر دنیا بتوانند  بدون هیچ مانعی به پیشرفت خود ادامه دهند.

Photo by Migratory Birds Team
Photo by Migratory Birds Team

نازیلا غفوری

Young Journalists

Add comment